“เคยมารึยังคะ? ถ้ายังไม่เคย เดี๋ยวป้าติ๋มจัดสำรับอาหารโบราณเอาไว้ให้ลองทานนะ”
เสียงนุ่มเย็นของ ‘ป้าติ๋ม-สุมาลี วงษ์สวรรค์’ ตอบกลับมาทางปลายสายเมื่อเราโทรศัพท์ไปแจ้งความจำนงว่าอยากแวะไปฝากท้องที่ ‘สวนทูนอิน’ บ้านในสวนลับที่ซ่อนตัวอยู่กลางหุบเขาและต้นไม้ใหญ่หนาทึบของ ต.โป่งแยง อ.แม่ริม จ.เชียงใหม่ อันเป็นห้องทำงาน บ้าน และที่พำนักแห่งสุดท้ายของพญาอินทรีแห่งวงการวรรณกรรมอย่าง ’รงค์ วงษ์สวรรค์ ศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลป์ ประจำปี พ.ศ. 2538 ผู้เป็นเจ้าของผลงานระดับตำนานมากมาย ไม่ว่าจะเป็น หลงกลิ่นกัญชา, แดง รวี, เสเพลบอยชาวไร่ ฯลฯ
ป้าติ๋ม สุมาลี วงษ์สวรรค์ ผู้ก่อตั้งบ้านสวนทูนอิน คู่ชีวิตของพญาอินทรีแห่งวงการวรรณกรรมมากว่าสามศตวรรษ
ถึงแม้ ’รงค์ วงษ์สวรรค์ จะโบยบินไปสู่ดินแดนใหม่นานกว่า 10 ปี แล้ว (ถึงแก่กรรมในปี พ.ศ. 2552) แต่บ้านสวนหลังนี้ยังคงมีชีวิตชีวา ความอบอุ่น แช่มช้า และเต็มไปด้วยความสดชื่นของต้นไม้ใบหญ้าเสมอ เพราะภรรยาของคุณ‘รงค์ อย่าง ‘ป้าติ๋ม’ ผู้ที่มีชื่อเรียกขานในงานเขียนของ’รงค์ว่า ‘มาดามวารินชำราบ’ ยังคงอาศัยบ้านหลังนี้เป็นที่พักพิง นอกจากนี้ยังเปิดส่วนเล็กๆ ภายในบ้านให้เป็นที่พักขนาด 2 ห้อง พร้อมเสิร์ฟอาหารตำรับท้ายบ้าน ในแบบที่เคยทำให้พญาอินทรีอิ่มท้องอุ่นใจมาตลอดชีวิต ให้กับแขกผู้มาเยือนอยู่เสมอ
เดินทางสู่สวนลับ
เราใช้เวลาราว 40 นาที บนถนนที่มุ่งหน้าสู่แม่ริม-สะเมิง เดินทางออกจากความคึกคักในตัวเมืองเชียงใหม่เพื่อมุ่งหน้าสู่สวนลับ ที่ยิ่งใกล้ถึงก็ยิ่งคดเคี้ยวคล้ายถนนจะรวมตัวกลายเป็นส่วนหนึ่งของธรรมชาติ ซึ่งภายหลังป้าติ๋มเล่าให้ฟังว่า ผู้มาเยือนหลายคนก็แอบตกหล่นไปตามความยากง่ายของเส้นทาง หลงบ้าง เหนื่อยบ้าง หงุดหงิดบ้าง จนต้องโทรบอกทางกันเป็นว่าเล่น โดยหากใครหาทางเข้าบ้านไม่เจอจริงๆ ป้าติ๋มก็จะอำนวยความสะดวกเท่าที่สามารถจะทำได้ด้วยการส่งเด็กขี่มอเตอร์ไชค์ออกไปรับที่หน้าอบต.
เมื่อข้ามผ่านเส้นทางคดเคี้ยวและถนนที่แซมด้วยดินแดงเข้ามาถึง หุบเขาเล็กๆ สีเขียวชอุ่มอันเป็นอาณาเขตของสวนทูนอินก็ตั้งตระหง่านทักทาย รอให้ทุกคนปีนบันไดลงไปสัมผัสกับความสงบของธรรมชาติ บ่อปลาคาร์ฟสีฟ้าอมเขียว อาหารอร่อยๆ ฝีมือป้าติ๋ม และห้องทำงานพร้อมคลังหนังสือของคุณรงค์ กันแล้ว
ป้าติ๋มพาเราเข้าไปเยี่ยมชมห้องหนังสือที่เก็บรวบรวมงานเขียนจำนวนมากมายมหาศาลของคุณ’รงค์เอาไว้ในแบบที่รับรองว่าแฟนหนังสือจะต้องกรี๊ดแล้วกรี๊ดอีกแบบหยุดไม่อยู่ เพราะไม่ว่าจะหายากหรือเก่าแก่แค่ไหนที่นี่ก็มีหมด โดยป้าติ๋มบอกว่าถ้าใครมีเวลา จะนั่งอ่านนอนอ่านอยู่ในนี้ก็ไม่มีใครว่า แต่ถ้าอยากมีเวลาเหลือเฟือจริงๆ เราว่าแวะมาค้างที่นี่ซักคืนก็น่าจะเต็มอิ่มไม่น้อย
นอกจากบรรดาหนังสือของคุณ’รงค์ ที่นี่ยังเป็นที่ๆ ป้าติ๋มเก็บรวบรวมงานศิลปะที่เหล่าศิลปินทั้งมือฉมังและมือสมัครเล่นซึ่งเป็นแฟนหนังสือวาดและมอบให้เป็นที่ระลึกอีกด้วย โดยป้าติ๋มเล่าว่ามีชิ้นหนึ่งที่แฟนหนังสือเคยวาดและวางระดับเอาไว้หัวเตียงมานานหลายปี ก่อนที่เจ้าของจะส่งมันที่นี่ แค่คิดตามว่าภาพวาดซึ่งถ่ายทอดความรักในผลงานในวันนั้นได้เดินทางจากข้างเตียงมาวางเคียงข้างผลงานของคุณ’รงค์ในห้องนี้ เราก็อดดีใจแทนเจ้าของผลงานอย่างบอกไม่ถูก
ภาพนี้ป้าติ๋มเล่าว่าเป็นภาพที่เพื่อนศิลปินวาดให้เนื่องในงานพระราชทานเพลิงศพของคุณ’รงค์ โดยในงานได้ถูกแฟนหนังสือประมูลไปด้วยเงินจำนวนไม่น้อยเพื่อนำเงินไปทำการกุศล ป้าติ๋มจึงไม่คิดว่าจะได้เห็นภาพนี้อีก แต่สุดท้ายแฟนหนังสือคนนั้นก็มอบภาพวาดผืนนี้กลับคืนสู่บ้านของมันอย่างสวนทูนอิน ภาพของ ’รงค์ วงษ์สวรรค์ (หนุ่ม) วัย 28 ตลอดกาลผืนนี้จึงได้กลายมาเป็นเอกลักษณ์ของห้องหนังสือแห่งนี้ในที่สุด
ห้องทำงานของพญาอินทรีที่ยังคงถูกเก็บเอาไว้ในสภาพเดิม เสมือนถูกหยุดเวลาเอาไว้ในปี 2552 รายล้อมไปด้วยหนังสือจำนวนมหาศาลอันเป็นแหล่งข้อมูลชั้นดีและเครื่องพิมพ์ดีดคู่ใจ
เมนูท้ายบ้าน
ม้าฮ่อ แกงส้มเปลือกแตงโม ซี่โครงหมูอบกะหล่ำปลี ปลาตะเพียนทอด ปลาแห้งแตงโม หลนแหนม ข้าวเหนียวเปียกข้าวโพด น้ำมะเฟือง และน้ำดื่มในอุณหภูมิเท่าอากาศเย็นๆ ของเชียงใหม่ ซึ่งเป็นน้ำแร่ที่เกิดจากตาน้ำในบริเวณบ้าน คืออาหารสำรับใหญ่ที่ป้าติ๋มเตรียมเอาไว้ต้อนรับเราในวันนี้
อาหารในสวนทูนอินไม่ใช่อาหารเหนือ แต่เป็นอาหารบ้านๆ ตำรับอำเภอวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี ตามชื่อเสียงเรียงนามและบ้านเกิดของคนทำ ผสมผสานกับสูตรพิเศษจากครอบครัวฝ่ายแม่ของคุณรงค์ ก่อนจะปรับให้เป็นรสชาติที่ป้าติ๋มและพญาอินทรีชื่นชอบ จนได้ออกมาเป็นสำรับที่หากินไม่ได้ที่ไหนนอกจากในบ้านหลังนี้
ปรัชญาของบุปผาชน
“Turn on, tune in, drop out” เป็นวลีจากเนื้อเพลงของ Timothy Leary ปรมาจารย์แห่งความมึนเมา ซึ่งเป็นเสมือนคาถาประจำใจของชาวบุปผาชน ที่คุณ‘รงค์ หยิบยืมมาใช้ตั้งชื่อ ‘สวนทูนอิน’ แห่งนี้ หลังจากที่เคยปรากฏมาแล้วใน ‘หลงกลิ่นกัญชา’ นวนิยายกึ่งสารคดีที่คุณ’รงค์ ถ่ายทอดวิถีชีวิตของบุปผาชนหรือฮิปปี้ ผ่านช่วงชีวิตที่เขาอาศัยอยู่ในซานฟรานซิสโกยุค 60s โดยมีการให้ความหมายของทั้งสามคำนี้เอาไว้ว่า
‘Turn on’ หมายถึงการเปิดสวิชต์เพื่อเดินทางเข้าไปสำรวจภายในจิตใจของตัวเอง ซึ่งตามความหมายเดิมอาจหมายถึงการเปิดประสาทสัมผัสด้วยสิ่งมึนเมาและยาเสพติด แต่ในปัจจุบันที่รูปแบบการใช้ชีวิตแต่เข้าถึงสื่อเปลี่ยนแปลงไป อาจหมายถึงการเปิดมุมมองใหม่จากช่วงเวลาต่างๆ ในชีวิต ไม่ว่าจะเป็นการดูหนัง ฟังเพลง อ่านหนังสือ หรือสิ่งใดก็ได้ที่ทำให้เราเข้าถึงและเข้าใจทัศนะใหม่ของชีวิต
‘Tune in’ หมายถึงการปรับระดับจิตใจให้กลายเป็นส่วนหนึ่งของธรรมชาติ เพื่อให้ตัวเองสามารถเปิดใจเรียนรู้ พร้อมทั้งมอบความรักและความกรุณาให้กับทั้งมนุษย์และโลกได้โดยไม่มีเงื่อนไขของเพศ ชาติ หรือศาสนา แต่เป็นเพียงมนุษย์กับมนุษย์ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของโลกไม่ต่างกัน
และ ’Drop out’ หมายถึงการละทิ้งทุกสิ่งและดำเนินชีวิตตามวิถีที่ตนเองปรารถนา
นอกจากวลีนี้จะถูกหยิบมาใช้ตั้งชื่อบ้านหลังนี้แล้ว ยังเป็นเสมือนปรัชญาที่คุณ’รงค์ ยึดถือในการใช้ชีวิตและเขียนหนังสืออีกด้วย
พบมาดามวารินชำราบ
เมื่อเตรียมลำเลียงอาหารออกจากครัวจนครบสำรับอย่างพอดิบพอดี ป้าติ๋มก็ออกมาทักทายพวกเราอย่างเป็นกันเอง เมื่อได้คุยกันจริงๆ เราก็พบว่าถึงแม้ชีวิตในปัจจุบันจะอบอุ่นแช่มช้าเหมือนนิยายชวนฝัน แต่มาดามวารินชำราบตัวจริงนั้นไม่ได้มีจังหวะเนิบช้าเหมือนธรรมชาติรอบกาย แต่ทั้งคุยเก่งแถมยังซุกซนปนแสบและมากไปด้วยพลังงาน สมกับที่เป็นคู่ชีวิตของ’รงค์ วงษ์สวรรค์
โดยนอกจากการดูแลที่พักและอาหารในสวนทูนอินแห่งนี้แล้ว ป้าติ๋มยังไม่ยอมปล่อยเวลาให้ผ่านไปว่างๆ แต่ดูแลสวนผลไม้นานาชนิดรอบบ้านอยู่เสมอ โดยเฉพาะสวนกาแฟที่ไม่เพียงแค่ปลูก แต่ป้าติ๋มยังเก็บผลเชอร์รี่สีแดงสดมาแปรรูปด้วยกระบวนการ Dry Process หรือการตากทั้งเมล็ดจนได้ความชื้นที่เหมาะสม ก่อนจะนำไปส่งโรงคั่วและกลายมาเป็นกาแฟ Single Origin สูตรสวนทูนอินที่รู้ที่มาที่ไปของวัตถุดิบเพราะทำเองแทบจะทุกขั้นตอน
อาหารฝีมือป้าติ๋มเสิร์ฟสำหรับผู้ที่สำรองที่นั่งล่วงหน้าเท่านั้นเพื่อให้สามารถบริหารจัดการได้พอดีกำลัง หา
ใครอยากแวะมาทาน สามารถโทรไปสอบถามและติดต่อล่วงหน้าได้ที่เบอร์ 053-879-251 และ 087-185-2951 เลย โดยเราขอแนะนำให้มาโดยเผื่อเวลาให้มื้อนี้ซัก 2-3 ชั่วโมง จะได้ซึบซับบรรยากาศดีๆ ของที่นี่แบบไม่รีบร้อน รับรองว่ารู้สึกดีจริงๆ นะ 🙂
Info
Contributors
กันยณัฏฐ์ พรจันทร์ทอง
Writerนักเขียน, นักเดินทาง, เด็กหญิงผู้เติบโตในเมืองเก่า ที่มีความสุขทุกครั้งที่ได้จัดกระเป๋าออกไปรู้จักโลก ปัจจุบันกำลัง In a Relationship with ศิลปะ หนัง พิพิธภัณฑ์ เสื้อผ้ามือสองและการเดินเรื่อยเปื่อย
กันยณัฏฐ์ พรจันทร์ทอง
Photographerนักเขียน, นักเดินทาง, เด็กหญิงผู้เติบโตในเมืองเก่า ที่มีความสุขทุกครั้งที่ได้จัดกระเป๋าออกไปรู้จักโลก ปัจจุบันกำลัง In a Relationship with ศิลปะ หนัง พิพิธภัณฑ์ เสื้อผ้ามือสองและการเดินเรื่อยเปื่อย
